Geleneksel yöntemlerle tamamen doğal olarak bin bir emekle hazırlanan nar ekşisinin 1 kilogramı için yaklaşık 12 kilogram nar kullanıldığı ifade edildi.
Silifke ilçesine bağlı Keben köyünde hemen hemen her bahçede yetiştirilen tescillenmiş narda hasat yapıldı. Hasatla birlikte bölgede tatlı ve bir o kadar da yorucu nar ekşisi mesaisi geleneksel yöntemlerle başladı. Atalarından kalma bahçelerden toplanan narlar önce tek tek ortadan kesildi, ardından da sopalarla vurularak taneleri özenle çıkarıldı. Çıkan taneler bidonlarda ezildikten sonra torbalara konularak suyu çıkarıldı. Çıkarılan nar suyu ardından odun ve nar kabuklarıyla yakılan ateşin üzerine konulan kazanlara dökülerek yaklaşık 6 ile 8 saat arasında kaynatılıp nar ekşisi haline getirildi. Yaklaşık 12 kilogram nardan 1 kilogram nar ekşisi çıktığını aktaran yöre sakinlerinden İshak Günay, zahmetli olduğunu genelde kendilerinin ve çevrelerindeki diyabet hastalarının tüketeceği kadar ürettiklerini söyledi.
Ailesiyle birlikte nar ekşisi yapanlardan İsak Günay, "Keben köyümüz yaklaşık 350-360 yıllık bir geçmişe sahip. Narı ile meşhurdur. Yıllardır atalarımızın el emeğiyle yaptığı nar ekşisi geleneğini sürdürüyoruz. Hava şartları iklim değişikliklerinden dolayı nar üretimi azaldı. Onun için de şu an yaptığımız nar ekişleri satış amaçlı değil. Tamamen kendi ihtiyaçlarımızı görme amaçlıdır. Piyasaya verme durumumuz yok çünkü çok değerli ve kaliteli çünkü 12 kilo nardan 1 kilo nar ekşisi çıkıyor. Bu yöre bunu bildiği için sadece şeker hastaları için kullanıyoruz. Hasta olanlara ihtiyaç karşılığında veriyoruz ama restoran ve lokanta gibi yerlere vermiyoruz, çünkü o kadar bir üretim kapasitemiz yok" dedi.
Narın toplanmasından suyunun sıkılmasına kadar olan süreci de anlatan Günay, nar suyunun kazanlara dökülmesinden sonra ateşin yoğunluğuna göre 6 ile 8 saat arasında kaynatma işlemini yaptıklarını kaydetti.
Narları ağaçtan topladıktan sonra büyüklerini ve sağlamlarını marketlere verdiklerini belirten bahçe sahiplerinden Yalçın Alpay da, çatlak olanları nar ekşisi yaparak hiçbir parçasını zayi etmediklerini ifade etti.
Oğluyla bahçede hasat yapan Mehmet Reşat Alpay ise, "Narları topladıktan sonra ekşisini yapmak için tane tane ayırırız. Sonra bu narlar torbalara konularak yalnızca ekşi yapılırken kullanılan çizmeyle çiğnenir. Narın suyunu çıkardıktan sonra ise kaynama sürecine geçilir. Eziyetli bir iş, bilenler bilir pekmez kaynatması nasılsa nar de öyle" diye konuştu.
Narın şifaya dönüşen zahmetli yolculuğu
Mersin’de özellikle diyabet hastalarına şifa niyetiyle yapılan tescilli Keben köyüne has narın ekşiye giden zahmetli yolculuğu başladı.
Süleyman Taş